Σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου
«Αναπτυξιακός Νόμος – Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη»
Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε από τις 3/11/2021 το Σχέδιο Νόμου με τίτλο «Αναπτυξιακός Νόμος – Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη» από τον Υπουργό και τον Αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. κ. Άδωνι Γεωργιάδη και Νίκο Παπαθανάση. Η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί στις 17/11/2021.
Το νομοσχέδιο προωθεί την οικονομική ανάπτυξη της χώρας μέσω της χορήγησης κινήτρων σε στοχευμένες δραστηριότητες για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, την πράσινη μετάβαση, τη στήριξη καινοτόμων επενδύσεων και επενδύσεων σύμφωνα με τις προτεραιότητες της «Βιομηχανίας 4.0», την ενίσχυση της απασχόλησης, τη στήριξη της νέας επιχειρηματικότητας, καθώς και για την ενίσχυση των περιοχών που εντάσσονται στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης. Επιπλέον, επιδιώκεται η βελτίωση και επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης επενδυτικών σχεδίων στα θεσπιζόμενα καθεστώτα χορήγησης κρατικών ενισχύσεων.
Τα καθεστώτα
Αντικείμενο του νόμου, όπως προαναφέρθηκε, αποτελεί η θέσπιση καθεστώτων χορήγησης κρατικών ενισχύσεων σε επενδυτικά σχέδια, τα οποία μπορούν να υπάγονται στις παρακάτω κατηγορίες:
- Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός επιχειρήσεωνΣκοπός του λόγω ς καθεστώτος είναι η ενίσχυση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων που προάγουν τον ψηφιακό και τεχνολογικό μετασχηματισμό, τη χρήση τεχνολογιών της «Βιομηχανίας 4.0» και αναβαθμίζουν τις σχετικές δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού.2. Πράσινη μετάβαση – Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεωνΣκοπός του συγκεκριμένου καθεστώτος είναι η ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που αφορούν σε δραστηριότητες στην κυκλική οικονομία και στη βιώσιμη ανάπτυξη και υιοθετούν τεχνολογίες που συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ενεργειακή αναβάθμιση των επιχειρηματικών μονάδων.
3. Νέο Επιχειρείν
Σκοπός του παρόντος καθεστώτος είναι η ενίσχυση νέων επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας και η κάλυψη δαπανών σύστασης των εταιρειών, ερευνητικών δραστηριοτήτων, αλλά και δαπανών υλοποίησης αρχικών επενδύσεων.
4. Καθεστώς Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης
Σκοπός του παρόντος καθεστώτος είναι η ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που υλοποιούνται στις περιοχές των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης με στόχο τη στήριξη της απασχόλησης και ανάπτυξης των περιοχών που επηρεάζονται περισσότερο από τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.
5. Έρευνα και εφαρμοσμένη καινοτομία
Στόχος του εν λόγω καθεστώτος είναι η ενίσχυση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων που προάγουν την έρευνα και προωθούν την ανάπτυξη και την εφαρμογή ιδεών και τεχνολογιών που βελτιώνουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες και καθιστούν την παραγωγή αποδοτικότερη.
6. Αγροδιατροφή – πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία
Σκοπός του παρόντος καθεστώτος είναι η ενίσχυση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής, της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων και της αλιείας.
7. Μεταποίηση – Εφοδιαστική αλυσίδα
Σκοπός του εν λόγω καθεστώτος είναι η ενίσχυση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων που ανήκουν στον τομέα της μεταποίησης, πλην της μεταποίησης των γεωργικών προϊόντων για τα οποία θεσπίζεται ειδικό καθεστώς, και των επενδυτικών σχεδίων στον κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας, με αντικείμενο την τεχνολογική, παραγωγική, διοικητική και οργανωτική αναβάθμιση, καθώς και την καινοτόμο και εξωστρεφή ανάπτυξη και μεγέθυνση, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικής θέσης των επιχειρήσεων στην εγχώρια και διεθνή αγορά.
8. Επιχειρηματική εξωστρέφεια
Σκοπός του παρόντος καθεστώτος είναι η ενίσχυση των επενδυτικών σχεδίων των επιχειρήσεων που στοχεύουν στη διείσδυση σε νέες αγορές του εξωτερικού με την εξαγωγή των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους.
9. Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων
Σκοπός του καθεστώτος είναι η χορήγηση ενισχύσεων σε ένα ευρύ πεδίο τουριστικών επενδύσεων που αφορούν κυρίως στη δημιουργία, την επέκταση, τον εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής, τουριστικών καταλυμάτων στο σύνολο της Επικράτειας με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος.
10. Εναλλακτικές μορφές τουρισμού
Το εν λόγω καθεστώς, στοχεύει στην ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων που αφορούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού και στοχεύουν στην αξιοποίηση και ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των περιοχών της χώρας, όπως γεωγραφικών, κοινωνικών, πολιτισμικών, θρησκευτικών.
11. Μεγάλες επενδύσεις
Σκοπός του παρόντος καθεστώτος είναι η ενίσχυση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων που αφορούν κλάδους της οικονομίας με σημαντικές επιδράσεις στις τοπικές οικονομίες.
12. Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας
Σκοπός του παρόντος καθεστώτος είναι η ενίσχυση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων που εντάσσονται στους κλάδους που αποτελούν ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας, προκειμένου να επιτυγχάνονται οικονομίες κλίμακας, να βελτιώνεται η ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων και παρεχόμενων υπηρεσιών, να καθίσταται αποτελεσματικός ο συντονισμός της προμηθευτικής αλυσίδας και να διαμορφώνονται όροι ενίσχυσης της εξωστρέφειας.
13. Επιχειρηματικότητα 360ο.
Σκοπός του παρόντος καθεστώτος είναι η ενίσχυση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων που υπάγονται στον παρόντα πλην συγκεκριμένων κατηγοριών για τις οποίες θεσπίζονται ειδικά καθεστώτα, τα οποία αφορούν στην υλοποίηση αρχικών επενδύσεων και τη δυνατότητα πραγματοποίησης πρόσθετων δαπανών, προς όφελος των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και της εθνικής οικονομίας.
Έλεγχος από ορκωτούς
Για την επιτάχυνση των διαδικασιών, το νέο πλαίσιο ορίζει ότι ο έλεγχος των επενδυτικών σχεδίων ύψους άνω του ποσού των 700.000 ευρώ, για την πιστοποίηση του 50% ή του 65% του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του επενδυτικού σχεδίου ή της ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης διενεργείται υποχρεωτικά από ορκωτό ελεγκτή, ο οποίος θα πρέπει να είναι εγγεγραμμένος στο σχετικό μητρώο (ΕΜΠΕ).
Επισημαίνεται, ότι η πιστοποίηση της ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης σύμφωνα με την ως παραπάνω διαδικασία υπόκειται σε δειγματοληπτικό έλεγχο ποσοστού, τουλάχιστον 30% ετησίως επί του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων, που διενεργείται από τριμελή επιτροπή αποτελούμενη από: α) ένα υπάλληλο της αρμόδιας Υπηρεσίας, β) ένα μέλος που προτείνεται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, μέλος του ΕΜΠΕ και γ) ένα μέλος που προτείνεται από το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, μέλος του ΕΜΠΕ).
Το πόρισμα της τριμελούς επιτροπής κοινοποιείται στην αρμόδια υπηρεσία. Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται ο τρόπος, οι κατηγορίες επενδυτικών σχεδίων και η διαδικασία άσκησης του δειγματοληπτικού ελέγχου, τα όρια ελέγχου επενδύσεων για κάθε επιτροπή, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του δειγματοληπτικού ελέγχου.
Οι μορφές ενίσχυσης
Στα επενδυτικά σχέδια, τα οποία υπάγονται στα καθεστώτα ενισχύσεων του νέο αναπτυξιακού νόμου, παρέχονται τα ακόλουθα είδη ενισχύσεων:
α. Φορολογική απαλλαγή, η οποία συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση την οικεία φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, ο οποίος αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και συνιστά ισόποσο αποθεματικό, το οποίο τηρείται σε διακριτό λογαριασμό στις οικονομικές τους καταστάσεις.
β. Επιχορήγηση, η οποία συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού, για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών.
γ. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), η οποία συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησής τους και εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις. Η επιδότηση της χρηματοδοτικής μίσθωσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά (7) έτη, και η προθεσμία άρχεται από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της επένδυσης.
δ. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο και για τις οποίες δεν λαμβάνεται καμία άλλη κρατική ενίσχυση.
Ανώτατα ποσά χορηγούμενων ενισχύσεων
1. Το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανά υποβαλλόμενο επενδυτικό σχέδιο δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 10 εκατ. ευρώ εκτός και αν εμπίπτουν στις εξαιρέσεις του νέου πλαισίου (κεφάλαιο Θ).
2. Οι παρεχόμενες σε κάθε φορέα επενδυτικού σχεδίου ενισχύσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι ενισχύσεις σε συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις, δεν μπορεί να υπερβούν σωρευτικά 20 εκατ. ευρώ για μεμονωμένη επιχείρηση και τα τριάντα εκατομμύρια (30.000.000) ευρώ για το σύνολο των συνεργαζόμενων ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων.
Οι περιορισμοί αυτοί ισχύουν για τα επενδυτικά σχέδια, τα οποία υπάγονται στο παρόν και για χρονική περίοδο τριών (3) ετών από την υποβολή της αίτησης του φορέα για υπαγωγή του επενδυτικού σχεδίου του. Ως ποσό ενίσχυσης, ανά υποβαλλόμενο επενδυτικό σχέδιο, λαμβάνεται υπόψη το εγκριθέν με την απόφαση υπαγωγής. Το υπερβάλλον ποσό ενίσχυσης περικόπτεται αναλογικά κατά είδος ενίσχυσης και ομάδα δαπανών.
Δικαιούχοι και εξαιρούμενοι ενισχύσεων
1. Δικαιούχοι των ενισχύσεων, που χορηγούνται με βάση τα καθεστώτα του νέου πλαισίου είναι οι φορείς επενδύσεων που είναι εγκατεστημένοι ή έχουν υποκατάστημα στην ελληνική Επικράτεια κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές:
α. Εμπορική εταιρεία,
β. συνεταιρισμός,
γ. Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ), Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ),
δ. υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες, με την υποχρέωση να έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες δημοσιότητας πριν την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου,
ε. κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα,
στ. δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους, εφόσον:
στα. δεν τους έχει ανατεθεί η εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού,
στβ. δεν έχει ανατεθεί από το κράτος αποκλειστικά σε αυτούς η προσφορά υπηρεσιών,
στγ. δεν επιχορηγείται η λειτουργία τους με δημόσιους πόρους για το διάστημα τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεών τους.
2. Από τις ενισχύσεις και την υπαγωγή στα προαναφερθέντα καθεστώτα εξαιρούνται:
α. Οι επιχειρήσεις, για τις οποίες, κατά την υποβολή αίτησης επενδυτικού σχεδίου, εκκρεμεί σε βάρος τους η διαδικασία ανάκτησης ενισχύσεων (αρχή Deggendorf),
β. οι προβληματικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4,
γ. οι επιχειρήσεις οι οποίες, κατά τα δύο (2) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης ενίσχυσης, έχουν: γα. μετεγκαταστήσει την επιχειρηματική εγκατάσταση, στην οποία θα πραγματοποιηθεί η αρχική επένδυση για την οποία ζητείται η ενίσχυση ή
γβ. δεν δεσμεύονται ότι δεν θα το πράξουν μέσα σε περίοδο δύο (2) ετών, μετά την ολοκλήρωση της αρχικής επένδυσης, για την οποία ζητείται η ενίσχυση, και
δ. επιχειρήσεις, οι οποίες υλοποιούν επενδυτικά σχέδια που πραγματοποιούνται με πρωτοβουλία και για λογαριασμό του Δημοσίου, βάσει σχετικής σύμβασης εκτέλεσης έργου, παραχώρησης ή παροχής υπηρεσιών.
Όλες οι προτεινόμενες διατάξεις εντάσσονται στη γενικότερη στόχευση της κυβερνητικής πολιτικής για την ενίσχυση των επιχειρήσεων, με την πρόβλεψη ενός αποτελεσματικού εργαλείου χορήγησης κρατικών ενισχύσεων, το οποίο έχει δομηθεί στη βάση ταχύτερων και ευέλικτων διαδικασιών.
Για πρώτη φορά αξιοποιούνται δυνατότητες που παρέχει ο Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός 651/2014 και αφορούν στην υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων αυτοτελώς, στα λοιπά τμήματά του πέραν των ενισχύσεων με Περιφερειακό Χαρακτήρα. Με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, οι ενισχύσεις σε τομείς όπως η έρευνα και η καινοτομία, η προστασία του περιβάλλοντος καθώς και οι κοινωνικού προσήμου ενισχύσεις, όπως αυτές για επαγγελματική κατάρτιση και για εργαζόμενους σε μειονεκτική θέση ή με αναπηρία, μπορούν πλέον να αποτελούν ολοκληρωμένα επενδυτικά σχέδια.
